دانشمندان هشدار می‌دهند که به دلیل مقاوم شدن مالاریا در برابر داروها، اگر اقدامی فوری برای حل مشکل انجام نشود، زندگی میلیون‌ها نفر در آفریقا در خطر است.

نوعی از انگل مالاریا که می‌تواند در برابر یکی از مهم‌ترین داروها به نام آرتمیزینین مقاومت کند، حالا کاملاً در شرق آفریقا گسترش پیدا کرده است.

در عرض سه سال، سطح مقاومت در برخی مناطق از کمتر از یک درصد به بیش از ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

آخرین بار که مقاومت در برابر داروی ضد مالاریا در آفریقا گسترش یافت، تعداد کودکانی که جان باختند سه برابر شد.

۲۸ نفر از دانشمندان و متخصصان مالاریا از ۱۰ کشور جهان، برای اقدام جدی درباره این وضعیت درخواستی در مجله «ساینس» منتشر کرده‌اند.

مطالب پیشنهادی

مطالب پیشنهادی

آرتمیزینین، انگل مالاریا را می‌کشد و اصلی‌ترین روش درمان این بیماری در حال حاضر است.

اولین انگل‌هایی که در آفریقا در برابر آرتمیزینین مقاومت نشان دادند در روآندا بودند و بعد در اوگاندا و اریتره هم این وضعیت تکرار شد.

در حال حاضر ۱۰ درصد موارد ابتلا به مالاریا در اتیوپی، اریتره، روآندا، اوگاندا و تانزانیا در اثر آلودگی به انگل مقاوم به دارو ایجاد شده است.

پرفسور اولوگبنگا موکولو، از بخش اطفال بیمارستان دانشگاه لورین در نیجریه می‌گوید: «باید همین‌الان و قبل از آنکه میلیون‌ها نفر به دلیل مالاریای مقاوم به دارو جان خود را از دست بدهند، اقدام کنیم.»

در سال ۲۰۱۶ به سختی می‌شد این‌گونه مقاوم از مالاریا را در شمال اوگاندا یافت. اما تا سال ۲۰۱۹ در چندین ناحیه این کشور، بیش از ۲۰ درصد انگل‌هایی که مورد آزمایش قرار گرفتند در برابر دارو مقاوم شده بودند.

این گروه از دانشمندان می‌گویند گسترش بیشتر این گونه‌های مقاوم به دارو، اجتناب‌ناپذیر است.

دکتر مهول دوردا، از واحد تحقیقات پزشکی استوایی ماهیدول آکسفورد که در تایلند است در جواب من گفت هنوز چندان مطمئن نیست این اتفاق با چه سرعتی خواهد افتاد.

با این‌ وجود، نمونه‌های مشابهی در جنوب شرقی آسیا هم مشاهده‌ شده و درمان‌های متکی بر آرتمیزینین اثربخشی خود را ازدست‌ داده‌اند.

دکتر دوردا می‌گوید: «از اولین مورد مقاوم تا وقتی به شکل چشمگیری مقاومت در برابر دارو مشاهده شد، ۱۰ تا ۱۵ سال طول کشید.»

درس‌هایی از تاریخ

داستانی مشابه، قبلاً هم اتفاق افتاده است. این انگل در سال ۱۹۷۰ در شرق آفریقا در برابر دارویی به نام کلروکین که آن زمان مصرف می‌شد، مقاوم شد. انگل مقاوم به این دارو تا سال ۱۹۸۰ تا ساحل غرب آفریقا رسیده بود.

مرگ‌ومیر ناشی از مالاریا در آفریقا از ۴۹۳ هزار در سال ۱۹۸۰ به یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در سال ۲۰۰۴ رسید.

دکتر دوردا می‌گوید: «امیدوارم دوباره شاهد تکرار این افزایش در آفریقا نباشیم. اگر درمان ترکیبی با آرتمیزین شکست‌خورده و اثربخشی خود را از دست بدهد، موارد مرگ‌ومیر افزایش پیدا خواهد کرد.»

نویسندگان متن چاپ‌ شده در مجله ساینس روش‌هایی توصیه می‌کنند که با کمک از آن‌ها بتوان خود انگل و همین‌طور پشه‌ها را کنترل کرد و مانع گسترش بیماری شد.

آن‌ها پیشنهاد می‌کنند داروی سومی هم به درمان ترکیبی با آرتمیزینین اضافه شود تا کار را برای مقاوم شدن انگل در برابر درمان، مشکل‌ترکنند.

دکتر درودا می‌گوید این کار هزینه مالی خواهد داشت اما: «ممکن است الآن مجبور شویم بیشتر هزینه کنیم اما اگر این کار را نکنیم، بعداً باید هزینه بیشتری صرف کنترل آتش‌ کنیم. اما الآن می‌توانیم از گسترش بیشتر آن جلوگیری کنیم.»

این دانشمندان همچنین موارد زیر را درخواست می‌کنند:

• در دسترس گرفتن فراگیرتر پشه‌بندهای آغشته به مواد پشه‌کش و فراهم شدن پشه‌کش‌هایی با ماندگاری طولانی‌تر که در خانه مردم استفاده شود.

• طراحی و استفاده گسترده‌تر واکسن مالاریا برای همه سن‌ها خصوصاً برای مناطقی که در آن‌ها مالاریای مقاوم به آرتیمیزنیین گسترش داشته است. در حال حاضر واکسن مالاریا فقط برای کودکان ساخته‌ شده است.

• حمایت بیشتراز بهداشت‌یاران و بهیاران محلی تا درمان برای همه افراد قابل‌ دسترسی باشد.

• اطمینان از به اشتراک گذاشته شدن سریع داده‌های مربوط به گسترش مالاریای مقاوم به دارو. در حال حاضر تأخیر زیادی در این روند وجود دارد.

نولی کاپولوگوه، مدیر خدمات پیشگیرانه وزارت بهداشت تانزانیا می‌گوید: «ما از سرمایه‌گذاران، به‌ویژه صندوق جهانی مبارزه با ایدز، سل و مالاریا و همین‌طور از طرح دولت و رئیس‌جمهور آمریکا برای مبارزه با مالاریا می‌خواهیم که در فعالیت‌ها خود آینده‌نگر باشند و سرمایه‌گذاری برای کنترل مالاریا و برنامه‌های ریشه‌کنی آن را بالا برده و خصوصاً گونه‌های مقاوم به آرتمیزینین آن در آفریقا را در اولویت قرار دهند.»